Borsadaki şirketler neden KAP'a açıklama yapar?

Değerli okurlarım, sermaye piyasası kanunu ile ilgili bu yazıma kadar yaptığım açıklamalarda sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmadan önce kararınızı verirken gerekli bilgiye sahip olmanız gerektiğini çok kez vurguladım. Bu bilgiler, unutmayınız KAMUYA AÇIKLANMIŞ yani sizinle birlikte diğer tüm yatırımcıların da bildiği ya da öğrenebileceği bilgiler olmalı.

Bu ne demek?

Şayet kamuoyu ile paylaşılmamış ya da henüz açıklanmamış bilgileri edinirseniz ve bu bilgi ile bir sermaye piyasası aracına yatırım yaparsanız kanuna göre suç işlemiş olursunuz. Buna bilgi suiistimali deniyor. Bu nedenle halka açık ve borsada payları alınıp satılan şirketlerin, diğer sermaye piyasası araçlarını ihraç edenlerin, bunlara aracılık eden yatırım kuruluşlarının yöneticileri kanunla tanımlanmış dönemlerde ve zamanlarda yatırımcıların bilmesi gereken önemli nitelikteki konuları açıklamakla yükümlüdürler. Bu açıklamalar kısaca K.A.P olarak tanımlanan KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU’nda ve gecikmeden yapılmak zorundadır.

Önemli nitelikteki bilgi ve belgelerin yatırımcılarla paylaşılmadan önce bu gizli bilgiyi içerden öğrenerek işlem yapanlar ve bu işlemin yapılmasına olanak sağlayanlar kanun kapsamında suç işlemiş olurlar. (içerden öğrenenlerin ticareti) İşte burada dikkat edilmesi gereken nokta, edindiğiniz bilgilerin kamuoyu ile paylaşılmış, açıklanmış bilgilerden olup olmadığını öğrenmektir. Bilgiyi siz bilmiyor olabilirsiniz ama bilen fakat açıklanmamış bilgiyle bir şirketin hissesini satın alan ya da alanlar yani bilgi suiistimali yapanlarla aynı zamanlarda ve bundan bilginiz, haberiniz olmadan alım ya da satım yapmışsanız siz de hukuki ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Geçmişte bunun pek çok örneği oldu, yine olabilir. Önemli olan “birlikte hareket eden” tanımına dahil olacak şekilde işlem yapmamanızdır. Bunun için getirilen K.A.P sistemi, yatırımcının kararlarını etkileyecek nitelikteki bilgilerin gecikmeden açıklanmasını emreder. İlgili mevzuatla getirilen K.A.P düzenlemeleri kapsamında bir faaliyet yılında 3, 6, 9 ve 12nci aylarına ait ve şirketin karını ya da zararını gösteren finansal tablolar düzenli olarak ve denetimden geçmiş şekilde burada elektronik ortamda açıklanırlar. Şirketlerin yönetim kurulunda yapılan ya da genel müdür veya genel müdür yardımlarının değiştirilmesi, ortaklık yapısındaki değişiklikler, pay alım teklifleri ve önemli nitelikteki kararlar –ki önemli tanımı yine ilgili mevzuat ile belirlenmiştir – genel kurul toplantı çağrısı, alınan kararlar dahil çokça konu K.A.P’da açıklanmak zorundadır. Kriter, “yatırımcının yatırım kararını etkileyecek nitelikteki” olaylar ve konulardır. Bu nedenle şirket yöneticileri yatırımcının kararını etkileyecek ya da etkilemeyecek nitelikteki bilgileri yerinde ve doğru zamanda değerlendirebilmek, buna göre açıklamalarını zamanında yapmak zorundadırlar. Bunun mevzuat ile düzenlenmiş şekliyle doğru ve yerindeliği için “içerden öğrenenlerin, öğrenebileceklerin” isim listesi düzenli olarak Kurul’a bildirilir. Yani şirketin yönetim kurulu üyelerinden başlayarak genel müdür ve genel müdür yardımcıları, müdürler ile devam eden hatta denetim şirketleri, bunun denetçi uzmanları dahil pekçok kişi bu listelerde yer alırlar. Bu açıklamalarla ilgili örneklere halka açık herhangi bir şirketin web sayfasında görebilirsiniz.   

Kanun ile getirilen düzenlemede bilgi suistimali için “makul şüphe” tanımı getirilmiştir. Bu fiilin işlendiğine dair makul bir şüphe bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri hakkında soruşturma açılabilir, haklarında Kurul tarafından suç duyurusunda bulunulabilir, kanun kapsamında haklarında ceza davası açılabilir, hapis ve idari para cezası kararı verilebilir. 

Kanunun 106ncı maddesi ile getirilen düzenlemede yukarıda belirttiğim gibi; Doğrudan ya da dolaylı olarak sermaye piyasası araçları ya da ihraççılar hakkında, ilgili sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte ve henüz kamuya duyurulmamış bilgilere dayalı olarak ilgili sermaye piyasası araçları için alım ya da satım emri veremezsiniz, verdiğiniz emri değiştiremez veya iptal edemezsiniz. Bu suretle kendisine veya bir başkasına menfaat temin edenlerden olmamalısınız. Aksi halde iki yıldan beş yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılırsınız.

Bu nedenle; 

a) İhraççıların (yani sermaye piyasası araçlarını çıkartanların) veya bunların bağlı veya hâkim ortaklıklarının yöneticileri,

b) İhraççıların veya bunların bağlı veya hâkim ortaklıklarında pay sahibi olmaları nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler,

c) İş, meslek ve görevlerinin icrası nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler,

ç) Bu bilgileri suç işlemek suretiyle elde eden kişiler,

d) Sahip oldukları bilginin bu fıkrada belirtilen nitelikte bulunduğunu bilen veya ispat edilmesi hâlinde bilmesi gereken kişiler kanun ile düzenlenmiş bilgi suiistimali suçu işlemiş olurlar. 

Değerli okurlarım, işlem yapmak istediğiniz sermaye piyasası araçları hakkında elde ettiğiniz bilgilerin açıklanmış bilgilerden olup olmadığını mutlaka araştırmalısınız. Size birileri gelip, “şirketin içinden bir bilgi öğrendim, borsadan hissesini satın alalım ya da elimizdekini satalım, bu bilgi de henüz açıklanmadı, bu nedenle “çok para” kazanacağınızı” söylerse, aman siz siz olun böyle bir şey yapmayın, hırslarınız aklınızın önüne geçmesin.

Verimli ve güzel bir hafta diliyorum.